Thách thức khi chuyển đổi số là vấn đề mà nhiều tổ chức, đặc biệt là doanh nghiệp truyền thống, đang đối mặt. Dù số hóa mở ra cơ hội nâng cao hiệu suất và khả năng cạnh tranh, quá trình chuyển đổi không hề đơn giản. Khó khăn thường bắt nguồn từ sự kháng cự nội bộ, thiếu hụt nguồn lực chuyên môn cho đến hạ tầng chưa sẵn sàng. Nhận diện đúng trở ngại theo chia sẻ từ brokenplanetmarkets là bước đầu để xây dựng chiến lược chuyển đổi hiệu quả và bền vững.
Lý do xuất hiện những thách thức trong thời kỳ chuyển đổi số
Thách thức khi chuyển đổi số là chủ đề đang được nhiều tổ chức, từ khu vực công đến khối tư nhân, đặc biệt quan tâm. Trong khi số hóa được xem là chìa khóa để tăng tốc đổi mới, nâng cao hiệu suất và mở rộng năng lực cạnh tranh, không ít đơn vị lại gặp khó khăn khi bắt đầu hành trình này.
Thực tế cho thấy, không phải ai cũng sẵn sàng thay đổi. Việc áp dụng công nghệ mới đòi hỏi sự đồng thuận từ lãnh đạo đến nhân sự, đi kèm với sự thay đổi trong quy trình, cách vận hành và tư duy quản trị. Nếu thiếu chiến lược tổng thể và tầm nhìn dài hạn, quá trình này dễ rơi vào trạng thái “nửa vời” – đầu tư nhiều nhưng kết quả hạn chế.
Về bản chất, chuyển đổi số không chỉ là câu chuyện triển khai phần mềm hay thiết bị hiện đại. Đây là quá trình tái cấu trúc toàn diện, trong đó con người, văn hóa tổ chức và dữ liệu đóng vai trò trung tâm. Để thực sự hiệu quả, quá trình này cần được dẫn dắt bởi chiến lược rõ ràng, khả năng thích nghi linh hoạt và cam kết mạnh mẽ từ cấp quản lý.
Lý do dẫn đến việc chuyển đổi số rất dễ thất bại
Một trong những nguyên nhân thất bại ở thách thức khi chuyển đổi số phổ biến hiện nay là cách tiếp cận sai lệch ngay từ giai đoạn đầu. Nhiều tổ chức cho rằng chỉ cần trang bị phần mềm mới, triển khai nền tảng hiện đại hoặc đầu tư thiết bị thông minh là đủ để “số hóa”. Tuy nhiên, đây chỉ là phần nổi trong một tảng băng chìm khổng lồ và mênh mông.
Chuyển đổi không đơn thuần là áp dụng công nghệ. Đó là một quá trình tái thiết toàn diện về cách tổ chức hoạt động, ra quyết định và tạo giá trị. Nếu chỉ dừng ở mức thay đổi công cụ mà không thay đổi cách tư duy và hành động, thì rất dễ rơi vào trạng thái “mang hình hài mới nhưng vận hành cũ”.
Một sai lầm khi cố gắng vượt qua thách thức khi chuyển đổi số thường gặp khác là xem nhẹ yếu tố con người và văn hóa tổ chức. Việc thay đổi phương thức làm việc, luồng thông tin hay trách nhiệm công việc thường gặp phải sự kháng cự, đặc biệt từ những cá nhân đã quen với mô hình truyền thống. Nếu không có sự chuẩn bị về tâm lý, đào tạo phù hợp và sự đồng hành từ ban lãnh đạo, thay đổi khó có thể diễn ra trọn vẹn.
Ngoài ra, không ít đơn vị triển khai chuyển đổi mà thiếu chiến lược rõ ràng, dẫn đến đầu tư dàn trải, không đo lường được hiệu quả hoặc không duy trì được lâu dài. Kết quả là hệ thống mới không phát huy được giá trị, thậm chí gây thêm gánh nặng chi phí và làm giảm hiệu suất chung. Nói cách khác, muốn chuyển đổi thành công, tổ chức phải bắt đầu từ tư duy lãnh đạo, từ cách con người suy nghĩ – rồi mới đến công cụ và quy trình.
Những thách thức khi chuyển đổi số xuất hiện phổ biến nhất
Dù được xem là chìa khóa nâng cao hiệu quả và năng lực cạnh tranh, quá trình số hóa vẫn đang gặp phải nhiều rào cản chuyển đổi số khiến không ít tổ chức loay hoay. Dưới đây là những trở ngại thường gặp của nhiều cơ sở, công ty và doanh nghiệp khi thực hiện công tác trên.
Kháng cự từ nội bộ
Một trong những khó khăn khi cố gắng vượt qua thách thức khi chuyển đổi số doanh nghiệp lớn nhất đến từ chính con người. Tâm lý ngại thay đổi, e dè trước cái mới, cùng với việc thiếu kỹ năng nền tảng liên quan đến công nghệ số khiến nhiều nhân sự bị động hoặc phản ứng tiêu cực với quá trình cải tổ. Nếu không có kế hoạch truyền thông nội bộ và đào tạo phù hợp, kháng cự này sẽ làm chậm tiến độ hoặc khiến dự án đổ vỡ.
Chiến lược chưa rõ ràng
Không ít tổ chức bắt đầu vượt qua thách thức khi chuyển đổi số mà chưa xác định rõ mục tiêu, cũng như thiếu một lộ trình cụ thể để triển khai theo từng giai đoạn. Sự mơ hồ trong định hướng khiến quá trình dễ rơi vào tình trạng chắp vá, mất kiểm soát hoặc thiếu bền vững.
Nguồn lực hạn chế
Việc số hóa không chỉ đòi hỏi ngân sách đầu tư mà còn cần đội ngũ nhân sự đủ năng lực để vận hành và tối ưu giải pháp mới. Thiếu chuyên gia, thiếu bộ phận chuyên trách, hoặc không đủ tài chính để duy trì hệ thống khiến việc chuyển đổi dễ bị đình trệ.
Rủi ro từ dữ liệu
Dữ liệu là tài sản cốt lõi trong thời đại số, nhưng lại là yếu tố bị xem nhẹ trong quá trình tái cấu trúc. Tình trạng phân tán, thiếu tiêu chuẩn bảo mật, hoặc không có cơ chế sao lưu, phục hồi phù hợp dễ dẫn đến mất mát, rò rỉ thông tin quan trọng – gây thiệt hại nghiêm trọng cả về vận hành lẫn uy tín.
Thách thức khi chuyển đổi số từ cơ sở hạ tầng chưa thể đáp ứng
Tại nhiều đơn vị, không những thiếu thiết bị mà chúng còn lỗi thời, đường truyền yếu kém, phần mềm chưa đồng bộ là những yếu tố hạ tầng yếu gây cản trở đáng kể trong việc tích hợp công nghệ vào quy trình làm việc. Đây là rào cản chuyển đổi số cần được ưu tiên xử lý ngay từ đầu để đảm bảo gia tăng tỷ lệ thành công.
XEM THÊM NỘI DUNG: Vai Trò Của Giáo Viên Trong Thời Đại Công Nghệ Đầy Biến Động
Công ty cần phải làm gì để vượt qua thách thức khi chuyển đổi số
Để hành trình số hóa không chỉ dừng lại ở khẩu hiệu, các tổ chức cần xây dựng chiến lược rõ ràng và hành động cụ thể. Dưới đây là những giải pháp chuyển đổi số mang tính thực tiễn, giúp nâng cao khả năng thích ứng và tăng tỷ lệ thành công:
Tái cấu trúc từ cấp lãnh đạo cho đến nhân sự cấp thấp nhất
Mọi nỗ lực đổi mới sẽ khó bền vững nếu thiếu sự định hướng từ ban điều hành. Việc chuyển đổi phải bắt đầu từ chính tư duy của người ra quyết định. Họ cần đóng vai trò dẫn dắt, truyền cảm hứng và tạo điều kiện cho tổ chức chuyển mình một cách linh hoạt, có chiến lược.
Vượt qua thách thức khi chuyển đổi số từ đào tạo nội bộ
Xây dựng đội ngũ có khả năng thích ứng với môi trường số là cách vượt qua rào cản số hóa hiệu quả nhất. Thay vì tuyển dụng mới liên tục, đầu tư vào việc nâng cao kỹ năng cho nhân sự hiện tại sẽ giúp tiết kiệm chi phí và tăng sự gắn kết.
Triển khai từng bước, bắt đầu từ thay đổi từ những thứ nhỏ nhất
Nhiều tổ chức thất bại vì tham vọng thay đổi toàn diện trong thời gian ngắn. Thực tế cho thấy, việc áp dụng từng giải pháp nhỏ, có thể đo lường rõ ràng, sẽ giúp kiểm soát rủi ro và tạo nền tảng ổn định cho các bước tiếp theo.
Chủ động hợp tác với những đơn vị uy tín trong công nghệ
Thay vì làm mọi thứ từ đầu, doanh nghiệp có thể tận dụng kinh nghiệm và công nghệ của các đối tác chuyên sâu. Đây là giải pháp vượt qua thách thức khi chuyển đổi số giúp tiết kiệm thời gian triển khai, đồng thời nâng cao chất lượng đầu ra của các hạng mục số hóa.
Xây dựng văn hóa
Thành công trong chuyển đổi không đến từ công nghệ, mà từ cách con người tiếp nhận và sử dụng nó. Tạo ra một môi trường làm việc cởi mở, khuyến khích sáng tạo, không chênh lệch vùng miền và sẵn sàng học hỏi sẽ là động lực mạnh mẽ giúp tổ chức đi nhanh và đi xa hơn trên hành trình số.
Kết luận
Thách thức khi chuyển đổi số là điều không thể tránh khỏi, nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát nếu tổ chức chuẩn bị đúng hướng. Từ việc xây dựng chiến lược rõ ràng, nâng cao năng lực nội bộ đến hợp tác với đối tác uy tín mà brokenplanetmarkets đã chia sẻ – mỗi bước đi đều góp phần giảm thiểu rủi ro và tăng khả năng thành công. Hiểu đúng bản chất và chủ động vượt qua trở ngại chính là chìa khóa giúp quá trình số hóa diễn ra hiệu quả và bền vững.
